'' Kafesinden kaçmış birer kartal gibi, hiç yorulmamış ve aç kurtlar gibi, amansız bir Sayan dağı fırtınası gibi geldiler üstümüze prensim. Son askeriniz de orada can verdiğinde ve son bayrak da toprağa düştüğünde, onlar hiç arkalarına bakmadan ve sanki hiç savaşmamış gibi sürdüler atlarını bozkıra. Prensim soruyorsunuz nasıl durdurabiliriz diye? Efendim, onlar (TÜRKLER) durdurulamazlar."
(Çinli komutan Ho-Tsun'un Çin prensine hitaben yazdığı mektuptan alıntı)

“Bismillah ve ali berekatü Resulullah, Kabza, Cebrail Aleyhisselâm eliyle Hak Teala'nın emriyle, cennetten çıkıp, evvela Âdem Aleyhisselam'a verildi, ondan sonra, Sultan-ı Enbiya, Peygamber Efendimize verildi. Onun izni şerifiyle Sâd Bin Ebî Vakkas pirimiz oldu. Ondan, sahabe birbirine verdi, oradan ustalar aldı, benim ustam da bana emanet etti, ben de emaneti sana teslim eyledim. Fîsebilillah, niyet edip gaza niyetine ok at, talip olan kabza aşıkına bu minval üzere, hayır ve dua ile teslim edersin.” ( küçük kabza merasimi duası )


24 Şubat 2011 Perşembe

Osmanlı' larda Ok ve Yayın Maddi Değeri, Hakkında Yapılan Araştırma



Bir suredir ok ya da yayin savaslarda etkin olarak kullanildigi donemdeki maddi degerini bulmaya calisiyordum ki, Nicolae Iorga’nin kitabinda istedigim bilgiye ulastim.

Iorga, 1930’larda Romanya’da Basbakanlik yapmis ve Berlin Bilim Akademisi’nin siparisi uzerine Osmanli Imparatorlugu Tarihi’ni yazmis bir yazar. Hayati boyunca 3.000 civarinda makale ve kitap yazmis, 1940’ta Romanya’da iktidari ele geciren ve ulkeyi 2. Dunya Savasi’na sokan General Antonescu taraftarlari tarafindan katledilmistir. Fatih Sultan Mehmed ve Kanuni Sultan Suleyman uzerine yazilmis 2 kitabi daha var. Osmanli Tarihi Yeditepe Yayinlari’ndan cikmis.

Bu kitabin 2. Cildinin 186. Sayfasinda Fatih Sultan Mehmed doneminde 1470 yilina ait Venedik Elcilerinin Sultanin gelirlerine dair yazdiklari raporlara dayanarak bazi rakamlar verilmis buna göre ;

Sadece sayisi 7.000-10.000 arasinda tahmin edilen Yeniceri birliklerinin ok ve yaylari icin hazzine’den ayrilan butce 28.000 altin.
Ayni donemde Istanbul ve Gelibolu limanlarinin gumruk gelirlerinin toplami 42.000 altin.


O donemdeki maaslara gelince;
Yeniceri agasi : gunde 10 altin
Sipahi : gunde 2 akce yani 5 gunde 1 altin
Solak Agasi : gunde 2 altin
Cebecibasi : gunde 1 altin
Ucbeyi suvarisi : 8 gunde 1 altin

Simdi buradaki sorun su; 196 ortadan (boluk) olusan yenicerilerin ne kadarinda ok ve yay vardi?
Bildigim kadariyla 1 orta 80 kisi ve 60-61-62-63. ortalar solak ortalari, yani hepsinde ok ve yay var. Yani 320 okcu (Kanuni doneminde 400 kisi oldugu biliniyor).

Bunlar haricindeki yenicerilerde ok ve yay yoksa, 320 set icin 28.000 altin harcanmis. Yani bir yay +savasacak kadar ok = 87,5 altin eder.

Yukaridaki maaslardan hareketle bir sipahinin 5 gunde 1 altin, ucbeyi suvarisinin ise 8 gunde 1 altin aldigi varsayildiginda o donemki bir feodal asker maasinin ortalama 6 gunde 1 altin oldugunu varsayalim.

Yani 1 set yay ve ok 525 gunluk asker yevmiyesi karsiligina gelir.

Yeniceri Agasinin bugunku karsiligini Orgeneral sayarsak 87,5 altin yaklasik 9 gunluk maasa karsilik gelir. Yani bir Orgeneral 1 aylik maasiyla 3 yay ve bolca ok alabilir.

Solak Agasi’ni bugunku Binbasi sayarsak 45 gunluk maas yapar.

O donemki gida maddeleri hakkinda henuz fiyat bilgisi bulamadim ama sadece 4 ortada ok vey ay oldugunu farzedersek maas karsiliklari bu sekilde.

Selamlar,

Mustafa AKDOGAN
Managing Partner
S.C. Barbarossa Construct S.R.L
www.distantieri.com
Ek Bilgi :
16 YY.da İstanbul Kent-Saray-Günlük YaşamMetin And YKMSayfa :151
- 1553-1555 yılları arasında :
1 koyun: 22-24 akçe
1 piliç: 4 akçe
1 tavuk: 5-6 akçe
1 okka bal: 4.5 akçe
2 somun ekmek: 1 akçe
3 gr en iyi cins safran: 2 akçe............
( Mert Topçubaşı )
-
TEREKEDEKİ YAYCILIK İLE İLGİLİ MALZEMELER
Merhum Yusuf Beşe’nin mirasını oluşturan mallar içindeki yaylar ve yay yapımı ile ilgili olan malzeme, aşağıdaki tabloda gösterildiği gibidir :

ARAÇ ve GEREÇ - MİKTARI - BİÇİLEN BEDEL (akçe)

Tatar yayı 95 kabza 7695

Yây-ı Mısrî 15 kabza 200

Sinir 377 çift 761

Balık tutkalı 12 kıyye (15,4 kg) 360

Yaylık kemik 30 adet 660

Dövülmüş balık tutkalı belirtilmemiş 61

Kara tutkal 6 kıyye 30 dirhem (7,8 kg) 219

Hurda kemik belirtilmemiş 20
Tonç “bir mikdar” 45

Yaylık ağaç 15 çift 45

Tepelik kemend ve sinir tarağı belirtilmemiş 160


Hırdavât-ı kemân belirtilmemiş 42

Tutkal tası 1 adet 120

Kayış Kantarı 1 adet 42
( tirendaz.com ' dan )

Hiç yorum yok: